Məqsəd: Bu tədqiqatın ümumi məqsədi problem həll etmə bacarıqları ilə ümidsizlik səviyyələri arasındakı əlaqəni, universitet tələbələrinin şöbəsi, sinif səviyyəsi və cins dəyişənləri baxımından araşdırmaqdır.
Metod: Tədqiqat, Kırıkkale Universitetindən təsadüfi klaster seçmə yolu ilə seçilmiş, 1-ci və 4-cü kurs tələbələrində ibarət, 111 qız və 96 oğlan olmaqla ümumilikdə 207 tələbə ilə aparılmışdı. Tədqiqatda məlumatların toplanması üçün demoqrafik məlumat formasına əlavə olaraq “Problem həll etmə inventarvalı”ndan və “Beck ümidsizlik miqyası”ndan istifadə edilmişdir. Tədqiqatda əldə edilən məlumatların təhlilində “T-testi”, çoxlu reqressiya analizi və “Pearson hasil-moment korrelyasiya texnikası”ndan istifadə edilmişdir.
Nəticələr: Korrelyasiya analizi nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, Universitet tələbələrinin problem həll etmə bacarıqları ilə ümidsizlik səviyyələri arasında əhəmiyyətli əlaqə var. (r=.31, s. <0.01). Problem həll etmə bacarıqlarının proqnozlaşdırılması üçün çoxlu reqressiya təhlili nəticəsində əvvəlcə demoqrafik dəyişənlərin, sonra isə ümidsizlik miqyasının alt ölçülərinin əlavə olunduğu iki model aşkar edilmişdir. Və hər iki modelin nəticəsi eyni olub.
Dəyişənlər nisbi əhəmiyyət sırasına görə tək-tək nəzərdən keçirildikdə, ümidsizlik şkalasının alt ölçülərindən olan “Motivasiyanın itirilməsi” ilə demoqrafik dəyişənlərdən biri olan “Təhsil səviyyəsinin” əhəmiyyətli proqnozlaşdırıcılar olduğu müəyyən edilmişdir (p=.282, p<0.01 və p=) -.206, p<0.01).
Nəticə etibarilə demək olar ki, 1-ci və 4-cü kurslarda olmağın və ümidsizlik səviyyəsinin, problem həll etmə bacarıqlarına əhəmiyyətli töhfələri var. Bu tapıntılar müvafiq ədəbiyyatın işığında müzakirə edilmiş və nəticələr əsasında sahə ilə bağlı təkliflər verilmişdir.
Ədəbiyyat:
Ömer Oğuztürk1, Figen Akça2, Gülçilem Şahin3
Yrd. Doç. Dr., Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Kırıkkale
Yrd. Doç. Dr. Aksaray Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Aksaray
Arş. Gör. Aksaray Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Aksaray
