Emosiyanın psixoanalitik nəzəriyyəsi. Z.Freyd affekt haqqında öz fikrini meyl nəzəriyyəsinə əsaslandırır və mahiyyət etibari ilə affekti və meyllə motivasiyanı eyniləşdirir.Xüsusən psixoanalitiklərin emosiyaların yaranma mexanizmləri haqqında təsəvvürlərə fikri cəmləşdirməyi D.Rapaport irəli sürmüşdü.Bu təsəvvürlərin mahiyyəti aşağıdakı kimidir:kənardan perseptiv obrazların qavranılması qeyri-iradi proses yaradır,insanda instinktiv energiyanın səfərbərliyi düşünülmüş baş verməsi gedişində əgər o insanın xarici fəaliyyəti ilə uyğunluq tapmırsa,o digər qeyri-iradi fəaliyyətlə çıxış yolu axtarmağa başlayır;belə aktivliyin müxtəlifliyi “emosianal ekspressiya” və “emosianal yaşantı”adlanır.Onlar eyni vaxtda,növbə ilə və ümumiyyətlə bir-birindən asılı olmayaraq yarana bilərlər. Freyd və onun davamçıları ancaq konfliktli meyllər nəticəsində yaranan mənfi emosiyaları nəzərdən keçirdirdilər.Bu səbəbdən də onlar affekti 3 aspektə bölürlər: 1.instinktiv meylin energetik komponenti (affekt “enerjisi”) 2. “aravermə” prosesi 3. bütünlükdə aravermənin qavranılması (duyğu və ya emosiya təzahürü) Emosiyaların qeyri-iradi instinktiv meyller kimi yaranma mexanizminin Freyd nöqteyi nəzərindən izahı bir çox tədqiqatçılar tərəfindən tənqidə məruz qalır.(Holt,1967 və s.) |
Emosiyanın psixoanalitik nəzəriyyəsi.
əvvəlki yazı