Emosiyaların funksiyaları məsələsi də bir çox müəlliflər tərəfindən əsas tədqiqat obyekti kimi ayrılmışdır. V.K.Vilyunas emosiyaların bioloji məqsədəuyğunluğundan danışarkən P.K.Anoxin, P.V.Simonov, S.Z.Rubinşteynin ardıncа aşağıdakı funksiyaları sadalayır: 1.Qiymətləndirmə 2.Təhriketmə (motivləşdirmə) 3.Tənzimetmə (təşkiletmə) və dezorqanizasiya (pozma) 4.Möhkəmləndirmə (tormozlama) 5.Sezmə (qabaqlama, evristik) funksiyalar. E.P.İlin məsələyə bir qədər fərqli yanaşır. О, emosiyaların funksiyası və rolu anlayışlarını fərqləndirir. Tədqiqatçıya görə funksiya termini emosiyaların orqanizmdə dar, təbii-təyini işini ifadə edir. Rol isə emosiyaların nədə isə iştirakının xarakter və dərəcəsini bildirir. Emosiyaların rolu onların funksiyaları tərəfindən müəyyən olunur, yəni emosiyalar öz təbii təyinatlarından əlavə başqa bir şeyə də təsir göstərirlər. E.P.Ilyin emosiyaların insanın fəaliyyət və davranışının müxtəlif sahələrində təzahür edən əksetmə-qiymətləndirmə, motivasion təhriketmə, destruktiv, kommunikativ və s. rollarını sadalayır. |
Emosiya funksiyaları
əvvəlki yazı