Həyat yoldaşları bir ömür boyu yaşamaq üçün evlənsələr də, hər zaman bir-birləri ilə eyni şəkildə düşünməz və hiss etməzlər. Bəzi mövzularda oxşar, bəzi mövzularda fərqli düşünən fərdlərin zaman-zaman konflikt yaşamaları çox normaldır.
Şəxslərarası ünsiyyət şifahi, yazılı, bədən dili və səs tonu vasitəsi ilə insanın düşüncələrinin, hisslərinin və məlumatlarının digər şəxsə ötürülməsidir və bu şəxsin bu mesajı öz düşüncə prosesində şərh etməsidir. Şəxslərarası ünsiyyət dörd əsas elementdən ibarətdir: mesajı göndərən, mesajın konfiqurasiyası, mesajı alan şəxs, ünsiyyətin olduğu mühit.
Şəxslərarası ünsiyyətin bir nümunəsi olaraq həyat yoldaşlarının arasındakı ünsiyyəti “iki ayrı dünya olan kişi və qadınların ər və arvad birliyində dünyalarını birləşdirmək davranışını” misal çəkə bilərik. Belə davranışın öhdəsindən gələ bilməyən həyat yoldaşları bir-birlərinə təsir edə bilmirlər.
Münasibətlərində problemi olan cütlüklərin ünsiyyət tərzində tez-tez müşahidə olunan qüsurlar :
• şifahi olmayan ünsiyyət formalarını çox vaxt mənfi qəbul edirlər
• problem həllinə daha az meylli
• daha çox sözsüz davranış
• daha çox mənfi cavab verirlər
• həyat yoldaşlarından daha çox şikayət edir, tənqid edir, səslərini qaldırır və kinayəli ifadələr işlədirlər
• hər iki tərəf dinlənildiyini və onlara qayğı göstərildiyini düşünmür və müdafiəyə keçir.
• mövzudan kənara çıxırlar və bir həll yolu vermirlər
• cavab vermədən laqeyd görünürlər
• daim müdafiədədirlər, inkar edirlər, səbəb yaradırlar
• qəbullanmaq istəmirlər, qəzəbli və ya susqun olurlar
• ağıl oxumağa, alçaltmağa, müdaxilə etməyə, əks hücuma keçməyə, həyat yoldaşını analiz etməyə
çalışırlar.
Konflikt hər hansı bir səbəb, mövcud vəziyyətin keçmiş təcrübələrlə əlaqəsi olmadan yaranmır. İnsan münasibətlərinin təməlində konfliktin bir başlanğıc nöqtəsi var. Buna münaqişənin qabaqcıl şərtlər mərhələsi deyilir. Daha sonra aqressiya və fərqindəlik mərhələsi, aktiv konflikt mərhələsi, həll və ya həll yolu olmayan mərhələ, tamamlayıcı mərhələ, qərarlaşdırılmış mərhələlər gəlir. Həyat yoldaşları üçün müdafiəyə keçmədən danışmağın ən yaxşı yolu, deyilənləri şəxsi bir hücuma çevirmək yerinə müəyyən şikayət mövzusu ətrafında saxlamaqdır. Digər ən vacib məqamlar danışarkən mən dilindən istifadə etmək və aktiv dinləmə ilə qarşısındakı yoldaşının dedikləri ilə tam razılaşa bilməkdir.
Xəyanət, “mövcud münasibət xaricində üçüncü bir şəxslə emosional və ya fiziki əlaqələr nəticəsində mövcud münasibətin gözləntilərinin ya da standartlarının pozulması” olaraq izah edilə bilər. Aldatma “sədaqətsizlik nəticəsi olaraq ortaya çıxan müxtəlif yalanlar və ya dürüstlükdən kənar qalan deyim və davranışlar” olaraq izah edilir. Xəyanətin evlilik münasibətlərinə təsiri; xəyanət əvvəlki dövrdə ər-arvadın münasibətlərinin xüsusiyyətinə, xəyanət yaşayan yoldaşının şəxsiyyət quruluşuna, xəyanətə dair inanclarına, xəyanətkarın sonrakı dövrdəki münasibət və davranışlarına, ətraf mühitin dəstəklərinin kəmiyyətinə görə dəyişir. Ər-arvadın qanuni olaraq nigahlarından mənəvi olaraq razı olmadıqları, gözlənti və ehtiyaclarını qarşılaya bilmədikləri evlilik həyatını sona çatdırmalarına boşanma deyilir. Qarşılıqlı hörmət çərçivəsində baş verən planlı bir boşanma daha az dağıdıcı və zərərlidir. Boşanma ailə sistemini dəyişdirməklə birlikdə tərk etmə ya da tərəflərdən birinin uşaqlar olmadan uzaqlaşması halları xaricində ailəni tamamilə bitirmir. Boşanma, evlilik kimi təbii bir proses olaraq qəbul edilməli, ər-arvadın özlərinə və bir-birlərinə olan hörmətini zədələmədən reallaşdırılmalıdır.Evliliyin 40% -i ilk 3-4 ildə bitirsə də, qadınların 73% -i və kişilərin 60% -i boşanmadan sonra boşanmanın səhv olduğunu düşünür. Boşanma üçün yüksək risk dövrləri evliliyin ilk yeddi ili və 16 ildən sonra gələn orta yaş dövrüdür. Səbəblərindən asılı olmayaraq, cütlüklərin boşanma mərhələsinə gəlməsindəki əsas amil cütlüklərin problem həll etmə bacarıqlarının olmaması və güzəştə getməməsidir.
