Təkamül qiymətləndirmələrinə görə, kişilər nəsillərinin davamını təmin etmək üçün instinktiv olaraq davamlı mayalanmaya ehtiyac duyurlar və monoqam qalmaqda çətinlik çəkirlər. Qadınlar isə monoqamiyaya daha çox meyllidirlər, öz nəslini qidalandırmaq, yuvalarını qorumaq və onları qorumaq üçün tək kişidən yapışmağa diqqət yetirirlər.Ancaq son illərdə monoqamiya tərifi ilə qiymətləndirilən qadınlar arasında aldatma nisbətinin artdığı və araşdırmaların da bu həqiqəti dəstəklədiyi görüldü. 2012-ci ildə ABŞ-da nəşr olunan bir araşdırmanın nəticələrinə görə, kişilər və qadınlar arasında aldatma nisbətinin demək olar ki, bərabər olduğu müəyyən edilmişdir. Bundan əlavə, tutulmayacağıma əmin olsaydım, aldadardım.Sualına “hə” deyənlərin sayı 75% civarındadır. Başqa sözlə, tutulmaq qorxusu azaldıqca, aldatma riski də artır.Cütlüklər üzərində apardığı araşdırmalar və mübahisələri ilə məşhur olan terapevt Con Qottmanın fikrincə, insanlar arasında romantik münasibətlərdə xəyanət, təbiətin hansı qanunu olsa da, əslində cinsiyyətdən daha çox fürsətlə bağlıdır. Xüsusən də evlilik problemləri, bədbəxt evliliklər həm kişiləri, həm də qadınları evlilikdən kənar sevgi münasibətləri tapmağa vadar edir. Cütlüklər arasında daha çox evlilikdə gözardı edilən dostluq dostluğun keyfiyyətinə, əlaqədə ehtiras, sevgi və seksuallıqdan məmnunluq hissinə 70% təsir edir.
Tədqiqat zamanı iştirakçılara “Niyə həyat yoldaşını aldadırsan?” sualı verildi. İştirakçılardan alınan cavablar Con Qottmanın tapıntılarını dəstəkləyir. Kişilərdə xəyanətin səbəbləri qadınları aldatma səbəbləri ilə eynidir. İştirak edən kişilərin 48%-i evliliklərində emosional məmnuniyyət əldə edə bilmədiklərini bildiriblər.
Səbəbindən asılı olmayaraq, aldatma emosional münasibətlərin faktıdır və bəşər tarixi davam etdikcə mövcud olacaqdır. Lakin üzərində düşünülməli və vurğulanması lazım olan əsas məsələ və əsas problem qadın və kişinin cütlüyünə çevrilməməsidir. Ünsiyyət problemləri, fərdi psixoloji problemlər, tərbiyə, ailələrin mənfi təsirləri, evlilikdən və münasibətdən gözlənilən və qarşılanmayan ehtiyaclar bədbəxt evliliklərdə ümumi problemlərdir. Nəticədə cütlüklər evlilikdə qarşılanmayan emosional ehtiyaclarını müxtəlif insanlarda axtarmağa başlayır və evliliyin stresli tərəfindən az da olsa, xilas olmağa çalışırlar. Bir tərəfdən də nəticə verməyən münasibəti bitirməkdən qorxurlar.
Aldatılma sonrasında yaşanan acı, yaxın birinin ölümü zamanı hiss edilən acı qədər bir şəxs üçün çətin ola bilər. Eyni şəkildə yas müddətində yaşanan əlamətlər yaşanır. Bu vəziyyətin bir müddət sonra yaxşılaşması gözlənilir, ancaq bəzən aldadılmadan sonra yaşanan stress çox ağır ve xroniki ola bilər. Olduqca travmatik bir təcrübədir və post travmatik stress pozuntusunda görülen simptomlara rast gəlinə bilər. Qadınlarda post travmatik stress pozuntusu simptomlarının rast gəlinmə ehtimalı 35%-dir. Aldadılma sonrasında qadınlarda yaşanan simptomlar bunlardır: obsessiv şəkildə düşünmə, aqressiya, əzab verən düşüncələri ağıldan uzaqlaşdıra bilməmək, dəyərsizlik hissi, qısqanclıq, müqayisə, depressiya və təşviş olabilər.
Qadınlar xəyanət etdikdə adətən həyat yoldaşlarından uzaqlaşır və qarşı tərəfə bağlanırlar. Emosional bağlılıq hər iki kişi üçün eyni vaxtda davam etdirilə bilməz. Ya əsas münasibət bitər, ya da əlaqə bitməsə belə, əsas münasibətdə olan kişidən cinsi və emosional uzaqlaşma olur.
Bir kişi aldadılanda özünü çaşqın və emosional olaraq dağınıq hiss edir. Onun kişiliyi incidilə bilər və qəzəb hissi keçirə bilər. Vəziyyəti daha çox ətrafdan gizlədirlər və bir çoxları vəziyyəti qürur məsələsinə çevirərək dərhal boşanma yolunu seçirlər.Aldadılan kişilərin 94%-i vəziyyəti heç vaxt qəbul etmədiklərini bildirirlər. Bundan əlavə, xəyanətdən sonra dərhal qisas alma nisbəti kişilərdə qadınlara nisbətən daha yüksəkdir.
Müəyyən şərtlər yerinə yetirildiyi təqdirdə aldatmadan sonra münasibətin davam etməsi mümkündür. Hər iki tərəfin yaşanan problemin öhdəsindən gəlməyə hazır olması böyük əhəmiyyət kəsb edir. Ancaq mütləq baş verməli olan şey, nikahdankənar ortaqlığın kəsilməsidir. Aldadılan şəxsə psixoloqun dəstəyi ilə travmatik təsirləri aradan qaldırmağa kömək edilməli, bu prosesdə aldadılan həyat yoldaşına hər cür dəstək, qayğı və çalışqanlıq göstərməlidir. Aldadan həyat yoldaşının peşmanlıqla üzr istəməsi və səhvini etiraf etməsi də vacibdir. Səhv üçün səbəb və bəhanələr tapmaq problemin həllini çətinləşdirir. Aldatma travmasını aradan qaldırmağa çalışmaqla yanaşı, cütlərin evlilik və ya münasibətdə yaşadıqları problemlər həll edilməli və aralarındakı dostluq bağı gücləndirilməlidir.
XƏYANƏTİN CİNSİ VARMI?
