20 YANVAR FACIƏSİ

Qara Yanvar və ya 20 Yanvar faciəsi — sovet rejimin 1990-cı il, yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə qanunsuz olaraq ordusu hissələrinin Bakı şəhərinə yeritməsi nəticəsində çox sayda dinc əhalinin qırılması.Qarabağ uğrunda və azadlıq istəyi ilə ayağa qalxan xalqın inam və iradəsini qırmaq, milli mənliyini alçaltmaq və sovet hərb maşınının gücünü nümayiş etdirmək məqsədi ilə həyata keçirilmiş. Bu qanlı aksiya nəticəsində Bakıda və respublikanın rayonlarında 131 nəfər qətlə yetirildi, 744 nəfər yaralandı, 841 nəfər isə həbs olundu.
Azərbaycanın azadlığı və ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizə tarixinə qəhrəmanlıq səhifəsi kimi daxil olmuş 1990-cı ilin 20 yanvarında ölkəmizə qarşı ərazi iddiaları irəli sürən Ermənistanın təcavüzkar hərəkətlərindən və keçmiş SSRİ rəhbərliyinin onlara havadarlığından hiddətlənən, Bakının küçələrinə və meydanlarına çıxaraq buna öz qəti etirazını bildirən geniş xalq kütlələrinə qarşı sovet ordusunun döyüş hissələrinin yeridilməsi Azərbaycanda misli görünməmiş faciəyə gətirib çıxardı. Həmin faciəli günlərdə öz ölkəsinin, xalqının azadlığını, şərəf və ləyaqətini hər şeydən uca tutan mərd Vətən övladları canlarından keçərək şəhidlik zirvəsinə ucaldılar.
Böyük itkilərlə, günahsız insanların qətli ilə nəticələnən 20 Yanvar faciəsi Mixail Qorbaçov başda olmaqla cinayətkar imperiya rəhbərliyinin Azərbaycana qarşı xəyanətkar siyasətinə dözməyən, öz azadlığına, müstəqilliyinə can atan Azərbaycan xalqının həm də mübarizliyini, əyilməzliyini, məğrurluğunu nümayiş etdirdi.
1990-cı ilin 20 yanvarında keçmiş sovet dövlətinin hərb maşınının Azərbaycan xalqına qarşı həyata keçirdiyi qətllər insanlığa qarşı törədilmiş ən ağır cinayətlərdən biri kimi bəşər tarixində qara səhifə olaraq qalacaqdır. Milli azadlığı, ölkəsinin ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizəyə qalxmış dinc əhaliyə divan tutulması, kütləvi terror nəticəsində yüzlərlə günahsız insanın qətlə yetirilməsi və yaralanması totalitar sovet rejiminin süqutu ərəfəsində onun cinayətkar mahiyyətini bütün dünyaya bir daha nümayiş etdirdi.
Black January (Azerbaijani: Qara Yanvar), also known as Black Saturday or the January Massacre, was a violent crackdown on the Azerbaijani independence movement in Baku on January 19–20, 1990, pursuant to a state of emergency during the dissolution of the Soviet Union.
In a resolution of January 22, 1990, the Supreme Soviet of Azerbaijan SSR declared that the decree of the Presidium of the Supreme Soviet of the USSR of January 19, used to impose emergency rule in Baku and military deployment, constituted an act of aggression.Black January is seen as the rebirth of the Azerbaijan Republic. It remains one of the occasions during the glasnost and perestroika era in which the USSR used force against dissidents.
Чёрный январь (азерб. Qara Yanvar) или также Кровавый январь (азерб. Qanlı Yanvar) — подавление политической оппозиции советскими войсками в ночь с 19 по 20 января 1990 года в столице Азербайджана — городе Баку, закончившийся гибелью более сотни мирных жителей, в основном азербайджанцев. Подобные события произошли ранее в Алма-Ате (1986), в Тбилиси (1989), позже в Душанбе (1990), в Вильнюсе и Риге (1991), где жертвами стали советские граждане.