Duyğularımızı sinəmizə yaxın saxlamaq çox vaxt özünüzü daha təhlükəsiz hiss etdirə bilər, lakin bu, həmişə həyatda hərəkət etməyin ən sağlam yolu deyil. Bu yanaşma ehtiyaclarımızı müzakirə etməyimizə mane olur (bu, dövri bir problemə çevrilə bilər) və başqaları ilə həqiqətən əlaqə qurmağımıza mane olur. Uzun müddət ərzində emosiyaların doldurulması psixi və fiziki sağlamlığımızla bağlı gözlənilməz şəkildə əks nəticə verə bilər.
Niyə Duyğularımızı Basdırmağa Meyilliyik?
Hisslərimizi boğmaq məcburiyyətində olduğumuz bir çox ssenari var. Məsələn, biz sadəcə günü başa vurmaq istəyə bilərik, özümüzə deyirik ki, emosiya ilə daha sonra məşğul olacağıq, hissin araşdırmağa dəyməz olduğunu düşünürük və ya bir münasibət qurmaq üçün hisslərimizi gizlətməyə çalışırıq. Nəhayət, biz bir əsas səbəbə görə hisslərimizi basdırmağa meylliyik: bunu etmək daha asan və daha təhlükəsiz görünür. Bəzən və ya əksər hallarda emosiyalarımızı basdırmağımızın səbəbləri fərqli ola bilər, lakin bunların hamısı həssaslıq qorxusundan qaynaqlanır.
Niyə hisslərimizi gizlətmək tez-tez əks nəticə verə bilər?
Hisslərimizi basdırmaq qısa müddətdə yaxşı bir plan kimi görünsə də, bunu etmək bizə aşağıdakı yollarla mənfi təsir göstərə bilər:
1.Psixi Sağlamlığımızı Gərginləşdirir
Öz hisslərimizin xroniki şəkildə rədd edilməsi son nəticədə özümüzə inamımıza təsir edə bilər. Zaman keçdikcə ehtiyaclarımıza və ya istəklərimizə heç kimin əhəmiyyət vermədiyini və fikrimizin və ya səsimizin əhəmiyyətsiz olduğunu hiss edə bilərik. Bu da özümüzü stress, depressiya və ya narahat hiss etməyimizə səbəb ola bilər. Bəzi hallarda biz hətta dərin qəzəbli və ya qəzəbli hiss edə və başqalarına qarşı nifrət hissləri inkişaf etdirə bilərik.
2.Fiziki Sağlamlığımızı Zərər Verir
“Bəzi dəlillər var ki, emosiyalarınızı şişirtmək bədəndə fiziki stressə səbəb ola bilər” – Dr. Mullen deyir. “Orqanizmə səbəb olan stress diabet və ürək xəstəliyi risklərinin artmasına səbəb ola bilər. Digər təsirlər yaddaş problemləri ola bilər.”
3.Sosial Münasibətlərimizə Mane olur
Sosial münasibətlər ümumi rifahımız üçün çox vacibdir. Axı biz özümüzdə sosial varlıqlarıq. Özümüzü adekvat şəkildə ifadə etmədikdə, əlaqələrimiz mənalı şəkildə inkişaf edə bilməz.
Duyğularınızı Şişirdiyiniz İşarələri
Bəzi hallarda hisslərimizi şüurlu şəkildə aşağı salsaq da, bunu fərqinə varmadan etmək adi haldır. Duyğularınızı tam ifadə etmədiyiniz bəzi əlamətlər bunlardır:
* Deyəsən, başqaları “sizi başa düşmür”.
* Başqaları ilə keçirdiyiniz vaxtdan istədiyinizi ala bilmirsiniz.
* Siz tez-tez mədə pozğunluğu və ya həzm problemləri, baş ağrıları, ürək döyüntüsü və gərginlik kimi somatik simptomlarla qarşılaşırsınız.
* Dünyaya və başqalarına qarşı artan qəzəb və məyusluq yaşayırsınız.
* Başqalarına qarşı inciklik hissləri inkişaf etdirirsiniz.
Özünü ifadə etməkdə daha yaxşı olmaq üçün nə etməli
Duyğularımızı ifadə etmək həmişə özbaşına gəlmir. Əksinə, bu, təcrübə və özümüzü şərəfləndirmək üçün fədakarlıq tələb edən bir şeydir. Zaman keçdikcə hisslərimizi emal etmək və ifadə etmək üçün bacarıqları inkişaf etdirə bilərik.
Dr. Mullen deyir: “Özünüzü ifadə etməkdə daha yaxşı olmağın ən yaxşı yollarından biri sadəcə nə demək istədiyinizi söyləməkdir”. Kifayət qədər sadə səslənir, lakin bu təcrübə tələb edəcəkdir. Kiçikdən başlayın və müsbət hisslərə diqqət yetirin. Bu, aşağıdakı kimi şeyləri demək ola bilər:
“Dünən axşam yeməyi bişirəndə özümü həqiqətən sevdiyimi hiss etdim.”
“Ümid edirəm ki, siz şənbə günü layihə ilə bağlı mənə kömək edə bilərsiniz.”
“Mən haradan gəldiyimi başa düşməyinizə əmin olmaq istəyirəm.”
“Birlikdə belə şeylər etdikdə özümü xoşbəxt hiss edirəm.”
Oradan neytral və ya məyus hissləri ifadə etmək üçün məzun ola bilərsiniz. Bəzi nümunələrə aşağıdakılar daxil ola bilər:
* “Bəzən mənə elə gəlir ki, sən məni eşitmirsən.”
* “Şənbə günü mənə kömək etməyəcəyiniz üçün həqiqətən məyus oldum.”
* “XYZ haqqında unutduğunuzda kədərləndim.”
* “Bu mövzunu yenidən gündəmə gətirmək məcburiyyətində olduğum üçün məyus oldum.”